PMU bij mannen

Volledig artikel uit het Alopecia Magazine van november 2022,

interviews met een zorgverlener en ervaringsdeskundige

Met permanente make-up weer wenkbrauwen aanbrengen: het zijn vooral vrouwen die er interesse in hebben. Maar ook voor mannen is de methode geschikt, vertelde PMU-specialist Irma Hulscher tijdens de ledendag in Bunnik. "Wel stellen ze andere eisen.”
Drie keer bezocht Raymundes Schaak (35) haar studio. Na het interview met Hulscher vertelt hij over zijn ervaring met PMU.

Tekst: Arnoud Kluiters

Permentente make-up & mannen. Het is een realiteit die je niet vaak in het straatbeeld ziet, weet Irma Hulscher. Liever gebruikt ze om die reden de term ‘dermatografie’ wanneer ze de ontbrekende wenkbrauwen van mannen met alopecia behandelt. “Dat woord klinkt minder ‘make-upperig’.”
Maar dan ben je er nog niet, ook het woord ‘permanente’ verdient uitleg. Net als bij een tatoeage brengt de behandelaar pigment aan in de huid. In dit geval op de plek waar zich normaal gesproken de wenkbrauwen bevonden of een gedeelte daarvan. Bij een tatoeage wordt het pigment meestal dieper dan 3 millimeter ingebracht, in het onderhuidse bindweefsel. Daar wordt het ingekapseld en blijft daar jarenlang zitten.
Hulscher: “Bij PMU gaat het pigment minder diep, waardoor de kleur ook mooier tot zijn recht komt.” Dit verklaart waarom PMU na verloop van tijd vervaagt en een tatoeage veel minder. Met andere woorden, eigenlijk laat de P in PMU zich vertalen als semi-permanent.

De aanpak
Als eerste stap in het behandelproces vraagt Hulscher om een oude foto te delen van de tijd vóór alopecia. “Zo’n foto geeft veel informatie. Wat was de kleur van zijn haar destijds? Hoe zagen zijn wenkbrauwen er toen uit? De persoon in kwestie wil na de behandeling graag het gezicht van vroeger weer terugzien als hij in de spiegel kijkt. Wat was hij gewend?
Eenmaal op afspraak in haar salon in Almere volgt het intakegesprek. “Ik krijg te maken met wenkbrauwen die volledig of deels verdwenen zijn of soms nog maar licht aanwezig. Streven is om mijn cliënt zijn mannelijke wenkbrauwen weer terug te geven of anders een uiterlijk dat goed bij hem past.”
Hulscher focust eerst op de vorm van de wenkbrauwen, die probeert ze zo oorspronkelijk mogelijk na te tekenen. “Wat ik dan vooral niet doe, is symmetrisch te werk gaan: de ene kant van je gezicht is namelijk lang niet altijd hetzelfde als de andere kant. Werk dus per oog, per wenkbrauw. Verder kijk ik nauwkeurig naar de oogkassen: waar zit het bot? Daarop ga ik tekenen.”
Ze is ook sterk geïnteresseerd in gelaatsuitdrukkingen. “Boven je oog zit een spier die verschillend reageert op bepaalde emoties. Ik laat iemand bijvoorbeeld boos kijken en verbaasd. Daarmee verandert de gelaatsuitdrukking en weet ik waar ik mijn potlood kan neerzetten. Doe ik dit onzorgvuldig en teken ik de wenkbrauw ‘te vragend’ of ‘te boos’, dan loop mijn cliënt daarna ook met zo’n nieuwe mimiek in het gezicht rond.”

Meten en kleur bepalen
Niet iedere behandelaar werkt op deze manier, van oog tot oog. “Er zijn ook behandelaars die eerst meten. Maar bij zo’n manier van werken krijg je twee perfect gelijkende wenkbrauwen. Voor de behandelaar werkt dat misschien sneller, maar voor mij – en ik denk vooral voor mijn klant – gaat het juist om het naturelle effect: zeker een man wil wenkbrauwen die bij hem passen.
Vraag daarom tijdens het intakegesprek direct naar de wijze waarop de behandelaar jouw behandeling gaat tekenen. Krijg je als antwoord ‘we meten het helemaal uit’, dan zou ik daar persoonlijk niet voor kiezen. Laat verder je wenkbrauwen met potlood scherp intekenen en kijk mee in de spiegel. Ga ermee naar huis en deel dit eerste resultaat met anderen. Beslis dus niet ter plekke.”
Vervolgens wordt de kleur bepaald. Wat was vóór alopecia de kleur van je haar? Of, als dat niet meer van belang is: wat wil je nu? Daarbij kan ook de kleur van de ogen informatie geven. Maar pas op, zegt Hulscher verder: “Heb je een kale bol, dan passen heel donkere wenkbrauwen daar misschien niet meer goed bij. In overleg kunnen we dan kiezen voor een zachtere kleur. Als je twijfelt, kies dan eerst voor een lichtere kleur. Die kun je namelijk nog donkerder maken tijdens het behandelproces.”

3-dimensionaal
Zijn de vorm en kleur bepaald, dan kan het pigmenteren beginnen. Nou is het zo dat echte wenkbrauwen uitsteken en vaak verschillende kanten uit groeien. Vooral bij mannen groeien ze niet keurig netjes en parallel naast elkaar. Ook de lengtes van de verschillende haren kunnen verschillend zijn.
“Dat effect probeer ik na te bootsen. Al teken ik de haartjes plat op de huid (2-dimensionaal, 2-d), ik wil dat het eruit ziet alsof er werkelijk diepte is (3-d). Dan zit er een zekere wanorde in: sommige haartjes teken ik daarom lang, andere wat korter. En ook met de haarrichting varieer ik. Het uiteindelijke resultaat oogt heel naturel als je er recht voor staat. Alleen als je vanaf de zijkant ernaar kijkt, zie je dat het plat is.”
Deze aanpak is bij mannen wezenlijk anders dan bij vrouwen. “Vrouwen kiezen meestal voor netjes, georganiseerd.”

Aantal behandelingen
Tijdens de eerste behandeling wordt het pigment aangebracht. “Met een naald breng ik de gekozen pigmentkleur in. Alles bij elkaar duurt dit bezoek zo’n vijf tot zes kwartier. Een tweede bezoek is nodig omdat kort na de eerste sessie het in de oppervlakte aangebrachte pigment verdwijnt.
“Tijdens die eerste dagen ziet de pigmentatie er donkerder uit, erna merk je dat de wenkbrauwen zo’n 30 procent aan kleursterkte hebben verloren. Dit laat in de vorm van kleine korstjes los, de opperhuid is immers licht beschadigd. Om de huid tijd te geven om rustig te herstellen, adviseer ik de eerste drie dagen na de behandeling de huid droog te houden en tien dagen uit de zon te blijven.”
Tijdens het tweede bezoek wordt de vorm en de kleur van de wenkbrauwen besproken. “Is het nodig die nog iets aan te passen en op welke manier? Het ontstane kleurverlies corrigeren we. Nóg eens vier tot zes weken later volgt een derde bezoek. Niet iedereen in mijn beroepsgroep doet dit, maar ik vind het belangrijk: ik constateer namelijk dat je óók na die tweede behandeling nog kleur inlevert. Ik zet dan die laatste puntjes op de i.”
Daarna is de klant voor ongeveer één tot anderhalf jaar ‘klaar’. Heel geleidelijk wordt de sterkte van de kleur daarna minder, onder invloed van zonlicht en het vernieuwen van de huid (celdeling). “Bij mensen met psoriasis bijvoorbeeld merken we dat het pigment iets moeilijker pakt. In dat geval is het raadzaam om na circa negen tot twaalf maanden terug te komen. Maar verder geldt: overleg het of kijk wat je zelf prettig vindt.”

“Het valt niemand op”

 Zijn volle bos met donkerbruin-zwart haar verloor Raymundes Schaak (35) uit Den Burg (Texel) al vanaf zijn 16e. Dat gebeurde in fases, pluksgewijs. “Het eerste half jaar bedekte ik de kale plekjes op mijn hoofd nog met het wel aanwezige haar, dat groeide er eroverheen. Daarna koos ik ervoor alles eraf te scheren.”
Nog geen vijf maanden later groeide het haar weer aan. Maar even onverwacht viel weer twee maanden later alles opnieuw uit, nu over zijn gehele lichaam. “Vooral het verlies van mijn wenkbrauwen vond ik verschrikkelijk. Die behoren bij je oogopslag. Ze geven een gezicht emoties: ben je boos of blij, verbaasd of verdrietig.”
Tot zijn grote vreugde keerde na een week de gezichtsbeharing weer terug, inclusief zijn wenkbrauwen. “De rest van mijn lichaam bleef kaal, ook bovenop zijn hoofd. “Maar dat deerde me niet: Ik was vooral blij dat mijn wenkbrauwen er weer waren, dat nooit weer!”

De jaren verstreken en hooguit verscheen er af en toe een verdwaald plukje haar op een teen, een knie of op zijn hoofd. “Totdat op mijn 31e toch mijn wenkbrauwen weer aan de beurt waren. Even hoopte ik dat dit tijdelijk zou zijn, dat de boel zich na een paar weken of maanden zou herstellen. Helaas…”
En zo liep Raymundes vanaf dat moment rond met een volledig verdwenen wenkbrauw boven zijn rechteroog en een langzaam kaal wordende wenkbrauw op links. “Even overwoog ik de linker af te scheren. Maar in diezelfde fase wees een collega me wees op de praktijk van Irma Hulscher. Ik nam met haar contact op, ze vertelde me de nog aanwezige haren juist met rust te laten: ze geven een extra dimensie aan je gezicht die je wil behouden.”

Drie keer bezocht Raymundes haar in haar studio. Hij heeft meerdere tatoeages op zijn lichaam en was wel nieuwsgierig hoe het inbrengen van het pigment boven zijn ogen zou voelen. Na alle voorbereidende stappen (zie het artikel hierboven) smeerde Hulscher de huid in met een verdovend zalfje dat Raymundes van zijn huisarts had meegekregen. Lachend: “Ik voelde er niets van. Maar goed, vergeleken met tattoos zit je met PMU flink onder mijn pijngrens.”
Inmiddels vier jaar verder is hij nog altijd erg tevreden over het resultaat. “Net als op mijn 17e merkte ik een paar jaar geleden dat het ontbreken van wenkbrauwen grote invloed had op mijn zelfvertrouwen. Mensen kijken je na, hebben een vragende blik. Het maakt onzeker. Ik werk in de horeca en merk nu al jaren dat mijn gepigmenteerde haren niet opvallen. Deze wenkbrauwen voelen als volwaardig.”